Joik is de traditionele muziek van de Saami en een van de oudste muziekvormen in Europa.
De Samen of Sami (Samisch: Sámit) zijn een van oorsprong nomadisch volk dat het Noord-Europese Lapland bewoont. Ze zijn ook bekend onder de naam Lappen, wat ze zelf als een belediging beschouwen.
Ze bezitten tegenwoordig in zowel Noorwegen, Zweden als Finland een eigen parlement, het Sameting, dat bij de nationale overheden van de staten waaronder Lapland ressorteert, inspraak heeft in zaken die de Samen en hun woongebied betreffen. De meeste Samen wonen in Noorwegen, zo'n 50.000. In Zweden zijn dat er ongeveer 20.000, in Finland 6.000 en in Rusland 2.000.
Joik maakt deel uit van een zeer oude religieuze traditie; dat is waarschijnlijk de reden, waarom het door de christenen werd verboden. De traditie heeft dit taboe echter overleefd.
De muziekcultuur van de Sámi, het rendierhoudende volk boven de poolcirkel, is opmerkelijk levendig en veelzijdig. De basis van de muziekcultuur is de joik, de Sámi-manier van zingen, die nauw verbonden is met cultuur, landschap en religie. Op het festival van Kautakeino wordt elk jaar met Pasen de Sámi Grand Prix gehouden, de wedstrijd voor de beste nieuwe joik en de beste nieuwe joik-song. Bovendien is de joik uiterst bruikbaar in pop-, jazz- en rockmuziek.
