Welke gitaar snaren moet ik kiezen?
Nylon en staal gitaar snaren
Ze bevinden zich in verschillende snaarinstrumenten: gitaren, banjo’s, basgitaren, violen, cello’s en piano’s. Snaren voor gitaren worden tegenwoordig gemaakt van staal of nylon, in tegenstelling tot vroeger, toen men ze vervaardigde uit schapendarmen. Het grootste verschil tussen nylon en stalen gitaar snaren is de spanning: nylon zijn op minder dan de helft van de spanning gebouwd van snaren op elektrische gitaren. Nylon vind je vooral op klassieke gitaren. Stalen vindt men met name op elektrische- en western gitaren. Net als bij nylon beïnvloedt het metaal van de wikkelingen de klank. Je kunt hierbij kiezen uit verschillende diktes, afhangende van onder andere persoonlijke voorkeur en de klank die je er uit wilt halen.
Soorten gitaar snaren - roundwound, flatwound, groundwound en compound
Je kunt de snaar ook op een andere manier van elkaar onderscheiden, namelijk door ze in te delen in roundwound, flatwound en groundwound snaar. Deze termen verwijzen naar de manier waarop de snaar omwikkeld is met extra draad, want hoewel een snaar voor het blote oog slechts een dunne draad is, zou alleen een ‘kale’ snaar niet praktisch zijn. Daarom bestaat hij uit een kern en een omwikkeling. De kern is vaak gemaakt van staal of nylon en de omwikkeling van wit of zilverkleurig roestvrijstaal, nikkel, nikkel-legering en verzilverd koper.
Roundwound gitaar snaren zijn meestgebruikt. De kern van de (nylon) snaar is (machinaal) omwonden met een lange, doorlopende, ronde draad. Deze geven een goede toon en een redelijk volume, zeker als ze net nieuw zijn. De Roundwound snaar kan zowel op akoestische als op een elektrische gezet worden;
Flatwound gitaar snaren verschillen van roundwound in het materiaal dat voor het omwinden van de kern gebruikt wordt. Voor flatwound is dit een plat metalen lint, met een veel gladder oppervlak dan de ronde draad van roundwound snaren. Het voordeel hiervan is dat er door minder wrijving met de vingers geen ‘piepende’ bijgeluiden ontstaan, maar een zachter geluid, vaak gekoesterd door jazz-gitaristen.
Groundwound gitaar snaren vormen de brug tussen roundwound en flatwound:
er wordt een ronde draad rond de kern gewikkeld, waarna deze plat gevijld en gepolijst wordt, om het oppervlak gladder te maken. Zo worden de voordelen van roundwound en flatwound snaren gecombineerd: er ontstaat een heldere toon en tevens een langere toon.
Compound gitaar snaren: de kern van een compound snaar is gemaakt van een combinatie van zijde en staal; de klank ervan ligt dan ook ergens tussen staal en nylon in. De hoogste twee zijn van onomwikkeld staal, terwijl de onderste vier een stalen kern hebben die eerst met een dunne zijdedraad is omwikkeld en vervolgens met een gewone staaldraad. Ze kunnen uitsluitend voor akoestische gitaren gebruikt worden.
Compound flatwound: dit is een flatwound snaar waarbij eerst een ronde draad om de kern gewikkeld is, en daaroverheen pas het platte lint. Dit type snaar wordt met name door jazz-gitaristen gebruikt;
Gitaar snaren – dikten
Ze zijn er in verschillende diktes, die aangegeven worden in duizendsten van een inch: ze zijn er van 009 tot 035 dik. Een setje met bijvoorbeeld 010-snaren is een setje waarvan de dunste snaar 0.010 inch dik is (ongeveer een kwart millimeter). De dikste snaar is ongeveer vijf keer zo dik. Een stalen snaar kan ook met naam benoemd worden in plaats van met hun diktes: extra light (010), light (012), medium (013) en heavy (014). Hoe dikker, des te zwaarder het speelt; om dezelfde toonhoogte te krijgen moeten de dikke gitaar snaren strakker aangedraaid worden dan de dunnere. 010-setjes worden veel gebruikt op elektrische gitaren. Bekende merknamen: Martin, D’Addario, Dean Markley, DR, Ernie Ball, Boston, Gibson, Fender GHS en SIT. Goede gitaarsnaren vind je normaal gesproken tussen de 8 en 22 Euro. Een goede en vaak duurdere snaar klinkt beter en blijft langer goed klinken.
Praktische informatie
1.Waarom gitaar snaren breken: Gitaarsnaren kunnen breken door onder andere de volgende oorzaken: de snaar staat te strak gespannen;hij is oud en daardoor minder elastisch; de bespeler hanteert een te harde aanslag; er zit een knik in de snaar, waardoor er een zwakke plek ontstaan is. Deze plek is te herkennen als een kleine bobbel, vlak voordat de snaar breekt. De knik ontstaat vaak bij het opzetten van de gitaarsnaren; er zitten scherpe randjes aan het zadel, de brug of de stangetjes van de stemsleutels
2. De levensduur van gitaar snaren:
Hoe lang ze mee gaan, hangt af van een aantal factoren:
De eigenschappen van je gitaarsnaren:
de kwaliteit; een goede (duurdere) snaar gaat langer mee dan minder goede (minder dure);
de dikte: hoe dikker de snaar, des te langer deze mee gaat;
de hoeveelheid ijzer die in de snaar zit: hoe meer ijzer, des te eerder de snaar begint te roesten;
de hoeveelheid nikkel die in de snaar zit: hoe meer nikkel, des te langer de snaar meegaat.
Je aanslag: Als je je gitaar snaren hard aanslaat (vaak met een hard plectrum) gaat de elasticiteit er eerder uit.
Wat je eet, drinkt en rookt: hierdoor wordt de zuurgraad van je zweet beïnvloed, dit kan je snaren in meer of mindere mate aantasten. Tips zijn: voor het spelen je handen goed met zeep wassen en na het spelen afvegen met een doek.
Hoe vaak en hoe intensief je speelt: hoe vaker je speelt, des te sneller je snaren hun soepelheid verliezen, waardoor ze rek gaan vertonen en de kwaliteit van de toon minder wordt. Een set gitaar snaren gaat ongeveer 25 speeluren mee en bassnaren 100 uren. Sommige professionele gitaristen schaffen voor elk nieuw optreden een nieuw setje aan, maar er zijn ook talloze gitaristen die jarenlang met dezelfde spelen en alleen nieuwe kopen als dit echt nodig is.
Of je je snaren na het spelen schoonmaakt: dit kun je doen door ze even te laten ‘klapperen’: even omhoog trekken van de hals en dan loslaten, waardoor het vuil uit de snaren schiet. Doe dit een aantal keren per snaar en de levensverwachting stijgt aanzienlijk!
Tips voor het maken van een keuze in gitaar snaren
De dikte van de snaar heeft bij een klassiek gitaar weinig invloed. Het gebruik van verschillende spanningen zorgt wel voor een ander geluid. Qua spanning kan gekozen worden tussen drie soorten nylon: light tension, normal tension en high tension. Hoe hoger de spanning, des te strakker en zwaarder de snaar speelt en des te helderder, duidelijker, met veel “attack” maar minder warm de klank wordt. De meeste merken bieden deze drie keuzes aan nylon gitaar snaren. Enkele bekende nylon-snaarmerken zijn Aranjuez, Augustine, D’Addario, La Bella, Boston, GHS, Hannabach en Savarez.
