donderdag 21 april 2016

Capo, capotasto, capodastro

Door sommigen afgedaan als "iets voor amateurs die nog geen barré kunnen spelen" is in feite een bijzonder handig en soms zelfs onmisbaar hulpmiddeltje voor de gitarist. Capotasto is italiaans voor topkam. Een capo maakt de snaren korter, alsof je topkam verplaatst is. Met een capo in vakje 1 klinken alle akkoorden die je speelt een halve toon hoger. Elk vakje is een halve toon. De Capo D'Astro was oorspronkelijk een capo van het merk D'Astro, maar werd in veel landen de naam van het ding zélf... In de flamenco heet een capo Cejilla (letterlijk:"wenkbrauwtje", vanwege de vorm). De uitvinder van de capo schijnt een flamenco gitarist te zijn: Jose Patino Gonzalez.

Waarom een capo gebruiken?

Elke gitarist is ooit begonnen met het spelen van zogenaamde "open akkoorden". Dat zijn de akkoorden waarbij je open snaren gebruikt, zoals E, A, G, C, Am, en dergelijke. Die klinken lekker vol. Doordat je niet alle snaren hoeft vast te houden klinken akkoord overgangen ook wat vloeiender, omdat de open snaren kunnen blijven doorklinken op het moment dat je met je vingers onderweg bent naar het volgende akkoord. Dat lijkt een beetje op wat een pianist kan doen als hij/zij rechter pedaal gebruikt (sustain): dan klinkt alles door, terwijl je de toetsen los kunt laten. Daar hebben we dus al één argument te pakken: in sommige toonsoorten zoals Ab of Db kun je (vrijwel) geen enkel open akkoord gebruiken, terwijl je met een capo in vakje 1 in G resp. in C kunt spelen. Vaak klinkt dat meteen veel beter, óók bij een professionele gitarist die écht wel barré's kan spelen!

Een andere reden kan zijn: het aanpassen van een stuk aan de stem. Stel je hebt een geniaal nummer gemaakt in A, maar het is echt te laag voor de zanger(es). In C geprobeerd dan maar: voor de stem veel beter, maar nu kun je je licks, die zo lekker liepen in A, niet meer spelen... oplossing: Capo in vakje 3 en gewoon spelen alsof je in A zit!

Capo problemen

Sommige capo's drukken te hard op de snaren of op enkele snaren, zodat ze ontstemmen. Voor een 12-snarige gitaar heb je daarom ook een speciale capo nodig. Als de snaren niet hard genoeg worden ingedrukt, of als sommige niet goed worden ingedrukt, hoor je op die snaar geen toon, of een toon met gerammel erbij.

Er zijn ook capo's die bij het er op zetten ervan de snaren opzij trekken. Ook dan ontstemt de zaak.

Wil je bijvoorbeeld een intro spelen en daarna snel je capo er af gooien, dan gaat dat met sommige modellen niet erg snel. Een capo tijdens een nummer verplaatsen kan ook gewenst zijn. Dat gaat met enkele capo's wél en met andere erg moeizaam.

Sommige capo's zitten ook in de weg met spelen.
Waar laat je zo'n kreng als je het even niet nodig hebt? Sommige kun je op de kop van je gitaar vastklemmen.
Zet de capo zo dicht mogelijk achter de fret en stel (als dat mogelijk is) de druk zó af dat alle snaren helder klinken, maar de druk minimaal is. Als de capo óp de fret drukt, in plaats van vlak er achter, krijg je een doffer geluid omdat de snaren worden gedempt door de capo.