maandag 5 december 2016

Bridge over troubled water

Bridge over troubled water, één van de bekendste popsongs van de voorbije eeuw. Een nummer dat op een bepaald moment behoorlijk poppy klinkt wanneer Art Garfunkel en Paul Simon samen uitpakken met een groot orkest in de rug. Nochtans was het nummer zo niet bedoeld. In een demoversie klinkt het heel sober met één stem en de begeiding van één akoestische gitaar. De opnamesessie deed het nummer echter uitgroeien tot een regelrechte grootse klassieker!

Oorspronkelijk bedoeld als een soort gospelsong werd Bridge over troubled water uiteindelijk een vrij poppy ballad. Een nummer met een summiere inzet die iets later opzwelt tot een klankrijke fontein. De song vormt de kern van het gelijknamig album waaraan zo’n achthonderd uur studiotijd werd besteed. Dit zou hun vijfde en tevens laatste studioalbum worden. Ze hadden afgesproken dat ze nog voor de release van het album zouden splitten. Art Garfunkel wou méér tijd als acteur doorbrengen met het oog op een eventuele carrière in Hollwyood. Tijdens de opnamen van het album was hij bezig met de verfilming van Catch-22 samen met regisseur Mike Nichols. Dat is ook de reden dat je op enkele nummers op het album de stem van Art niet te horen krijgt.

Qua zangstijl baseerde Paul Simon zich op Reverend Claude Jeter van The Swan Silvertones. Jeter zou later meezingen tijdens de opname van Simon’s Take me to the Mardi Grass. The Swan Silvertones hadden een gospel opgenomen Oh Mary don’t you weep no more. In 1957 hoorde Simon dit voor het eerst over de radio en hij werd nogal getroffen door de zin “ I’ll be your bridge over deep water if you trust in my name”. Deze woorden zouden hem jaren later inspireren tijdens het schrijven van Bridge over troubled water. Simon schreef die song tijdens een verblijf in een huis langs Blue Jay Way in Los Angeles, hetzelfde huis waar George Harrison het liedje Blue Jay Way had geschreven Nadat Jimmie Haskell de demo had gehoord, schreef hij de arrangementen voor het orkest. Zeer belangrijk in de song is de intro op piano van pianist van dienst Larry Knechtel. Het is een staaltje sublieme begeleidingskunst, een knappe manier van arrangeren die we horen, Art Garfunkel tijdens het zingen heerlijk ondersteund, maar niet overstemd. Larry had vier dagen nodig om die piano-arrangementen in de juiste plooi te krijgen. Oorspronkelijk had Simon maar twee strofen geschreven, maar ze voelden dat er nog iets ontbrak en dus werd er op aanraden van arrangeur Jimmie Haskell een derde geschreven. Vanaf de tekst sail on silver girl, sail on by, your time has come to shine… klinkt het lied almaar grootser. Simon dacht toen hij dat vers schreef aan de eerste grijze haren van zijn toenmalige vrouw Peggy Harper, his silver girl, you know. Hij gaf achteraf ook toe dat hij bij die passage aan de zangstijl van The Righteous Brothers dacht en hun songs You’ve lost that loving feeling en Unchained melody gigantisch geproducet door Phil Spector. Voeg daar nog de vocale climax van Garfunkel aan toe wanneer hij op het einde alle registers opgengooit tijdens I will ease your mind, dan begrijp je waarom deze versie een hit en een klassieker moest worden. Tijdens een aantal live concerten die, nadat ze weer even samen waren, op het programma stonden, haalde Garfunkel die hoge noten maar al te graag boven om nog eens een open doekje af te dwingen, ondermeer tijdens hun verbluffend concert in het Paramount Theatre in New York in 1993. Nadien gaf Paul Simon eerlijk toe het hem hoogzat dat Art met het applaus en de bloemen ging lopen terwijl het zijn liedje was, zijn troetelkind. Hij stond er bij, keek ernaar en onderging het gelaten. Wat niet wegneemt dat Paul, Art’s bijdrage astounding vond, a real virtuoso performance. Hij omschreef de studioversie wel als volgt: "His version is much more white gospel. More Methodist than Baptist”. Kortom, minder gospel zoals Simon het oorspronkelijk in zijn oren had. Wat ik ben vergeten te vertellen, is dat vooraleer de opnamen begonnen Art Garfunkel er bij Paul had op aangedrongen dat Paul de leadzang voor zijn rekening zou nemen omdat hij het op die bewuste demoversie erg goed zong. Maar daar wou producer Roy Halee niet echt iets van weten, zeker niet toen hij een ruwe eerste opname had gehoord van Art’s bijdrage. Het orkest werd in de studio’s in Los Angeles opgenomen, de zang iets later in New York. Het zingen van de eerste twee strofen lukte goed, maar de derde werd er achteraf aan toegevoegd omdat Art niet altijd de juiste toonhoogte aankon.



De 26ste januari 1970 werd Bridge over troubled water met op de b-kant Keep the customer satisfied op single uitgebracht. Een maand later, de 28ste februari, staan Simon en Garfunkel al op één in de Amerikaanse top honderd nadat Sly and The Family Stone hadden plaats geruimd met hun Thank you. Zes weken hielden ze stand, want toen kwamen The Beatles aanzetten met het al even trage en hymne-achtige Let it be. Paul en Art kregen een Grammy Award for Record of The Year én een Grammy for Song of The Year. Het nummer werd wereldwijd bekroond met de hoogste notering, een nummer één in: Canada, Nieuw-Zeeland en Ierland. In Nederland zat er een vijfde plaats in, in Zwitserland eveneens een vijfde en in Noorwegen een zevende. In België, en je gaat vreemd opkijken, vinden we Bridge over troubled water in de top dertig van de 2de mei pas terug op de drieëntwingtigste plaats. Een tegenvaller dus, maar dat werd meteen nadien goed gemaakt met hun top drie hit Cecilia.

Simon heeft er moeten mee leren leven dat Bridge over troubled water vooral gecoverd werd door artiesten van het lichte genre zoals: Andy Williams, Nana Mouskouri, Tom Jones, Shirley Bassey en Aled Jones.Waar Simon wel een hoge hoed van op heeft , is van de versie die Aretha Franklin in 1971 opnam. Hier weerklinken de soul- en gospelinvloeden zoals hij het van in het begin gewild had. Ontgoocheld was hij van wat Elvis Presley ervan terecht brengt op zijn album Magic Moments. “He sang it well, but it would have been nice to hear him do it gospel because he did so many gospel albums and was a good white gospel singer“.

Het album Bridge over troubled water kostte dus erg veel tijd om het in te blikken, van november 1968 tot en met november 1969. Simon and Garfunkel werden tijdens de opnamen fantastisch bijgestaan door prima muzikanten zoals basgitarist Joe Osborn, Los Incas, drummer Hal Blaine en de strijkers van Jimmie Haskell en Ernie Freeman. De 26ste januari werd het album in Amerika uitgebracht. Het staat bol van de nummers die nadien hits zijn geworden: El Condor Pasa, Cecilia, The Boxer en de titelsong zelf. Het werd sowieso bekroond met een Grammy for Album of The Year, Best Engineered Recording en Best Arrangement Accompanying. Het album werd een nummer één in Australië, Chili, Frankrijk, Duitsland, Japan, Nederland, Noorwegen, Spanje, Engeland en Amerika.

Meteen na het succes van Bridge over troubled water gingen Simon en Garfunkel dus uit mekaar en Paul was daar blij om. Hij was het spuugzat steeds met de stress om te moeten gaan, te weten dat het volgend album en single nog beter moesten, het publiek wou dat. Wat had hij moeten schrijven na Bridge over troubled water? Blij dus dat het over and out was!