donderdag 2 juni 2016

De geschiedenis van de mp3 (1995-2015) deel 3

DE NIEUWE WALKMAN

De allereerste mp3-speler is geen legendarisch artefact geworden, want met een geheugen van 32 MB kon je er amper een volledige cd op kwijt.
De komst van Napster in 1999 was een kickstart voor de digitale revolutie in de muziekwereld. Het immense aanbod en het gemak om muziek te downloaden was ongezien. Maar ook het beluisteren van muziek werd in diezelfde periode een pak eenvoudiger dankzij de komst van een andere nieuwe speler. In 1998 lanceerde een onbekende Zuid-Koreaanse technologiemaker de MPMan. De referentie in de naam van het toestel naar de legendarische Walkman van Sony geeft meteen het enorme potentieel van de nieuwe uitvinding aan. In de jaren ’80 was het dankzij de draagbare cassettespeler voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid mogelijk om in je eentje naar je favoriete muziek te luisteren op werkelijk elke mogelijke locatie: op de fiets, in de trein, in de winkel, al joggend… Twintig jaar later nam de mp3-speler die functie over met als grote verschil dat het plots ook mogelijk werd om je volledige of toch een aanzienlijk groot deel van je muziekcollectie constant mee te nemen. 

ONE MORE THING

Net zoals harde schijven in geen tijd verdubbelen van capaciteit, zou ook jaar na jaar de opslagruimte van de mp3-speler aandikken. Toen Apple de eerste iPod lanceerde stond de teller op 5 Gb. De aankondiging van Steve Jobs was een grote verrassing. In 2001 was Apple een heel ander bedrijf dan de glorieuze multinational zoals je die nu kent. Er waren amper 2 Apple Stores ter wereld en die verkochten enkel felgekleurde computers. Apple hield in die tijd wel al keynotes, al was het in die tijd voor duffe computerjournalisten in plaats van een zaal vol hipsters. Het was op zo’n keynote in oktober 2001 dat Steve Jobs de iPod aankondigde als “1000 songs in your pocket”.

Weinigen in de zaal die op dat moment begrepen waarom Apple een mp3-speler lanceerde. Steve Jobs begreep het maar al te goed. Net zoals Apple een buitenbeentje was in de computerwereld en bijna als enige hard inzette op gebruiksvriendelijkheid en design, zo zag Steve Jobs een gat in de markt van de mp3-spelers die tot dan toe bestond uit schreeuwlelijke toestellen met onoverzichtelijke menu’s en teveel knoppen. De iPod stak af tegen de concurrentie door het eenvoudige menu, het intuïtieve scrollwheel en de witte behuizing inclusief witte koptelefoon. Die witte oortjes werden zo kenmerkend voor de beginjaren van de iPod dat er in New York een veiligheidswaarschuwing kwam om een andere koptelefoon te gebruiken omdat je anders te veel in de kijker liep bij zakkenrollers.

DIGITALE MUZIEKWINKEL

iPod
Hoewel de iPod en het bijhorende iTunes al in 2001 werden gelanceerd, ging Apple pas in 2003 van start met de verkoop van muziek via iTunes. De iPod was tegen die tijd uitgegroeid tot lieveling van de kritische massa en de schijfgrootte was aangezwollen tot een flinke 40 Gb of 10.000 nummers. Net zoals Steve Jobs zijn gading niet vond tussen de verschillende mp3-spelers op de markt en dan maar de iPod ontwikkelde, zo gefrustreerd was hij ook over de versnipperde en gebruiksonvriendelijke manieren om muziek te kopen. In 2002 besprak hij zijn visie over een iTunes-winkel voor het eerst met een topman bij Warner Music Group, in de maanden daarna volgden de eindbazen van de andere grote platenfirma’s BMG, EMI, Sony en Universal. Nog meer bevlogen dan in zijn publieke keynotes zou hij ze één voor één overtuigen van de kracht van de iTunes Music Store en vooral van de noodzaak om hun volledige muziekbibliotheek ter beschikking te stellen van zijn platform dat zou uitgroeien tot de grootste digitale muziekwinkel ooit.



In de eerste week na de lancering stond de teller van de iTunes Music Store al op 1 miljoen verkochte nummers. In 2006 was Speed Of Sound van Coldplay het miljardste nummer dat werd gedownload in Apple’s iTunes Store. In 2013 stond de teller al op 25 miljard. In 2010 maakte Apple bekend dat I Gotta Feeling van Black Eyed Peas het meest gedownloade nummer aller tijden was.

HET EINDE VAN HET ALBUM

Het gebruiksgemak van de iTunes-winkel en de bijna naadloze koppeling met de iPod was ongetwijfeld de sleutel van het succes, maar ook de prijszetting van 99 cent per nummer was een goede zet. Bij Apple hadden ze goed gekeken naar wat de consument enkele jaren ervoor had gedaan op Napster. De meerderheid ging namelijk niet voor het downloaden van volledige albums, maar iedereen stelde song per song zijn eigen favoriete muziekbibliotheek samen. Dat nummers voor het eerst in de geschiedenis apart werden aangeboden zorgde voor een dalend belang van het album en artiesten werden enkel nog beoordeeld op het succes van de laatste single. Met de iTunes Music Store verdween zo niet enkel het album als fysieke drager van muziek maar ook als concept.