Als verschillende mensen naar dezelfde muziek luisteren, reageert hun brein dan op dezelfde manier op die muziek? Ja, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Tenminste: als u klassieke muziek luistert.
De onderzoekers verzamelden zeventien proefpersonen die tussen de negentien en 27 jaar oud waren. De proefpersonen kregen een koptelefoon op en luisterden naar klassieke muziek. Terwijl de proefpersonen luisterden, werd hun hersenactiviteit vastgelegd.
Klassiek
De onderzoekers kozen bewust voor klassieke muziek, omdat er geen tekst in voorkomt en de onderzoekers dus zeker wisten dat de hersenen van de proefpersonen op de muziek (en niet op taal) reageerden. Ook zorgden de onderzoekers ervoor dat de proefpersonen muziek te horen kregen die ze allen nog nooit hadden gehoord. Zo moest voorkomen worden dat proefpersonen bepaalde herinneringen bij een muziekstuk zouden hebben en deze tot activiteit in de hersenen zouden leiden. Bovendien wilden de onderzoekers de hersenactiviteit van de proefpersonen met elkaar kunnen vergelijken en als de één de muziek kent en de ander niet, kon er geen goede vergelijking worden gemaakt.
Kan een goed muziekstuk ontstaan zonder dat daar een componist aan te pas komt? Ja, zo bewijst dit onderzoek.
Synchroon
Uit het onderzoek blijkt dat de hersenactiviteit van verschillende proefpersonen in reactie op de muziek gelijk was. En dat gold niet alleen voor de activiteit in het deel van de hersenen dat mensen gebruiken om geluiden te verwerken, maar ook voor delen die we gebruiken om onze aandacht ergens bij te houden en delen van het brein die betrokken zijn bij het plannen van bepaalde bewegingen. Dat laatste suggereert dat ons brein van nature op muzikale prikkels reageert door bewegingen die vaak gepaard gaan met het luisteren naar muziek (bijvoorbeeld klappen of dansen) alvast voor te bereiden. Dat muziek deze reactie in het brein van verschillende mensen oproept, maakt het waarschijnlijker dat de bewegingen die we uiteindelijk in reactie op de muziek daadwerkelijk gaan maken goed op elkaar zijn afgestemd.
Consistent
“Wij besteden veel tijd aan het luisteren naar muziek en vaak doen we dat in groepen en door er synchroon op te bewegen en dansen,” vertelt onderzoeker Vinod Menon. “Hier tonen we voor het eerst aan dat klassieke muziek – ondanks onze individuele verschillen in ervaringen met muziek en voorkeuren voor muziek – een zeer consistent patroon van hersenactiviteit oproept in verschillende individuen.”
Het onderzoek kan in de toekomst wel eens worden uitgebreid. Zo willen de onderzoekers graag achterhalen hoe het brein van verschillende mensen op taal en andere vormen van communicatie reageren. Ze zouden die reacties van gezonde mensen willen vergelijken met de reacties van mensen met autisme. “Luisteren kinderen met autisme op dezelfde manier naar spraak als kinderen zonder autisme? En als dat niet zo is: hoe verwerken ze de informatie dan anders? Welke delen van het brein lopen uit de pas?”