donderdag 7 februari 2013

Muziek en emotie

Binnen de Muziekpsychologie worden emoties in verband met muziek onderzocht. Mensen gebruiken muziek om hun emoties te veranderen, ‘vrij te laten’, of voor plezier of troost. Dit kan bij het muziek maken gebeuren, en bij het beluisteren van muziek. Veel luisteraars spelen geen instrument maar gebruiken muziek wel op deze emotie-regulerende manier. Muziek doet iets met het brein en met het gevoel.

Er zijn twee soorten emoties in muziek:

- je hoort de emotie in de muziek, en inductie (beïnvloeding van een persoon door een andere of door een door hem waargenomen verschijnsel, dus de beïnvloeding van de emoties door de muziek).

Met andere woorden: we voelen een emotie in de muziek, of we voelen een emotie als reactie op de muziek.

Het verschil is belangrijk omdat de onderliggende mechanismen verschillend zijn. Maar het kan ook zo zijn dat het type emotie dat opgeroepen wordt door de muziek anders is dan de emotie die waargenomen wordt in de muziek. In dit artikel gaat het over de emotie die gevoeld wordt als reactie op de muziek.

Volgens van Dale is emotie: “aandoening van het gemoed”. Het gemoed is dan vervolgens het binnenste van de mens. Het is lastig om emotie exact te definiëren.

Daarom is het handiger om karakteristieken van emotie te benoemen. Er zijn zes karakteristieken. Deze kunnen gebruikt worden om emoties te meten.

Cognitieve beoordeling, Subjectief gevoel, Fysiologische reacties, Expressie, Neiging tot actie, Regulatie

In het muziekpsychologisch onderzoek komen de volgende vragen aan de orde: roept muziek emoties op? Zo ja, welke typische emoties? Onder welke omstandigheden komen muzikale emoties voor? Hoe kan muziek emoties oproepen? Zijn muzikale emoties anders dan andere emoties? Hebben muzikale emoties gevolgen voor onze gezondheid?

Wanneer komen emoties bij muziek luisteren vaak voor?

In een onderzoek gedaan door Sloboda, werden muzikale emoties vooral in de avond en in het weekend gevonden. In Alledaagse muziek vindt men minder reactie. Over het algemeen kunnen de resultaten zo geïnterpreteerd worden: Emotionele reacties op muziek zijn normaal, maar de aanwezigheid van muziek garandeert niet een emotionele reactie op muziek. Het is dus niet zo dat iedereen altijd geraakt is door muziek. Dit heeft te maken met de manier waarop mensen luisteren.

Er zijn drie soorten factoren die te maken hebben met muziek en emotie. Dat zijn de muzikale, de persoonlijke en de situationele factoren.

Muziek roept bepaalde emoties in ons op. Door onze eigen herinneringen aan muziek te verbinden roept het bijvoorbeeld vreugde in ons op. Maar ook als muziek bijvoorbeeld vaak bij dezelfde activiteit wordt gebruikt wordt muziek onbewust met deze activiteit geassocieerd. Dat roept ook een bepaalde emotie op. Vaak wordt muziek aangezet om een bepaalde emotie te voelen, of te versterken. Dat betekent dat muziek iets met ons doet, omdat wij dat willen.

Muziek doet iets met ons omdat wij dat willen. Alledaagse muziek ontroert niet omdat de aandacht bij een andere taak ligt. Muziek waar we echt naar luisteren roept een bepaalde emotie op. Dat komt door verschillende factoren.